اشتباهات رایج در اظهارنامه گمرکی و راههای جلوگیری از آن
اظهارنامه گمرکی سندی است که اطلاعات کالاهای وارداتی یا صادراتی در آن ثبت میشود و مبنای بررسی و ترخیص کالا توسط گمرک است. اشتباه در تنظیم اظهارنامه گمرکی میتواند باعث تأخیر در ترخیص، جریمههای مالی، ضبط کالا یا حتی پیگرد قانونی شود. در ادامه، به اشتباهات رایج در اظهارنامه گمرکی و راههای جلوگیری از آنها میپردازیم:
اشتباهات رایج در اظهارنامه گمرکی
-
کد تعرفه اشتباه (HS Code)
-
استفاده از کد تعرفه نادرست میتواند منجر به محاسبه اشتباه حقوق گمرکی و سود بازرگانی شود.
-
ممکن است باعث اعمال محدودیتهای خاص یا نیاز به مجوزهای غیرضروری شود.
-
-
اظهار اشتباه ارزش کالا (Value Declaration)
-
اعلام قیمت کمتر یا بیشتر از واقع، چه عمدی و چه سهوی، ممکن است مشمول جریمه شود.
-
باید ارزش کالا طبق فاکتور واقعی + هزینه حمل و بیمه (CIF) باشد.
-
-
عدم تطابق مشخصات کالا با مدارک
-
تفاوت در تعداد، وزن، بستهبندی یا توضیحات فنی کالا با آنچه در اظهارنامه آمده است.
-
-
ارائه مدارک ناقص یا نادرست
-
مدارکی مانند فاکتور، بارنامه، مجوزها و گواهیها باید دقیق و کامل باشند.
-
-
عدم ثبت صحیح کشور مبدأ یا مقصد
-
ممکن است قوانین گمرکی خاصی برای کالاهای برخی کشورها وجود داشته باشد.
-
-
عدم توجه به مقررات کالاهای ممنوع یا مشروط
-
اظهار کالاهایی که واردات آنها نیاز به مجوز دارد بدون دریافت مجوز.
-
-
تأخیر در ارائه اظهارنامه
-
بر اساس قوانین گمرکی، برای هر روز تأخیر در اظهار ممکن است جریمه در نظر گرفته شود.
-
-
عدم بروزرسانی اطلاعات مالک یا گیرنده کالا
-
اطلاعات حقوقی یا حقیقی مالک باید مطابق با سامانههای رسمی باشد (مانند سامانه EPL).
-
راههای جلوگیری از این اشتباهات
-
✅ استفاده از خدمات حقالعملکار یا ترخیصکار مجرب
-
افراد متخصص با قوانین و تعرفهها آشنا هستند و احتمال خطا را کاهش میدهند.
-
-
✅ بررسی دقیق اسناد پیش از ثبت اظهارنامه
-
هماهنگی بین فاکتور، بارنامه، پکینگ لیست و سایر مدارک الزامی است.
-
-
✅ استعلام کد تعرفه دقیق از گمرک یا سامانههای رسمی
-
استفاده از سامانههای HS Code یا مشورت با کارشناسان گمرک.
-
-
✅ آموزش کارکنان واحد بازرگانی یا لجستیک
-
برگزاری دورههای آموزشی برای آشنایی با آخرین تغییرات گمرکی.
-
-
✅ استفاده از سامانه جامع گمرکی (EPL) به صورت دقیق و کامل
-
اطلاعات در این سامانه باید بدون خطا و مطابق با مدارک باشد.
-
-
✅ کنترل نهایی پیش از ثبت نهایی اظهارنامه
-
بازبینی توسط یک کارشناس دیگر میتواند بسیاری از خطاها را پیشگیری کند.
-
-
✅ آگاهی از قوانین کالاهای ممنوع یا مشروط
-
مراجعه به لیست بهروزرسانیشده کالاهای مشمول مجوز یا محدودیت.
-

اشتباهات رایج در اظهارنامه گمرکی
✅ چکلیست تنظیم صحیح اظهارنامه گمرکی
🗂️ 1. بررسی کامل مدارک اولیه
-
فاکتور فروش (Invoice) معتبر و دقیق
-
لیست بستهبندی (Packing List)
-
بارنامه حمل (B/L یا AWB)
-
بیمهنامه (در صورت نیاز)
-
مجوزهای قانونی (در صورت نیاز، مثل مجوز بهداشت، استاندارد، قرنطینه و…)
📦 2. مشخصات کالا
-
نام دقیق و فنی کالا
-
شماره فنی (Part Number) در صورت وجود
-
نوع بستهبندی (جعبه، پالت، کارتن و غیره)
-
تعداد، وزن خالص و ناخالص
-
کشور مبدأ و کشور تولید
🧾 3. تعیین صحیح ارزش کالا
-
بررسی مبلغ فاکتور و تطابق با ارزش واقعی بازار
-
افزودن هزینههای حمل و بیمه (CIF)
-
بررسی نرخ ارز روز برای تبدیل مبلغ به ریال
-
اعلام صحیح شرایط فروش (مانند FOB، CIF، CFR و…)
🧮 4. انتخاب درست کد تعرفه (HS Code)
-
استعلام از سامانههای رسمی یا دفتر تعرفه گمرکی
-
بررسی نیاز به مجوز یا محدودیت واردات براساس کد تعرفه
-
تطبیق توضیحات کالا با متن تعرفه انتخابی
🧾 5. ورود اطلاعات در سامانه EPL گمرک
-
تطابق دقیق اطلاعات با مدارک ضمیمه
-
انتخاب گمرک ورودی و رویه گمرکی مناسب (واردات قطعی، موقت، ترانزیت و…)
-
بارگذاری کامل و واضح فایلهای اسکن شده
-
ثبت صحیح اطلاعات مالک/گیرنده کالا (مطابق با شناسه ملی یا کد اقتصادی)
⏱️ 6. زمانبندی و پیگیری
-
ثبت اظهارنامه در مهلت قانونی پس از ورود کالا
-
پیگیری بررسی کارشناسان گمرک (اظهار کنترل اول، کنترل نهایی و …)
-
آمادهسازی برای ارزیابی فیزیکی در صورت درخواست گمرک
✅ 7. بررسی نهایی قبل از ارسال
-
مرور کلی کل اطلاعات واردشده
-
تطبیق با اسناد بار
-
بررسی وجود تناقض یا خطای نگارشی
-
بازبینی توسط کارشناس دوم یا سرپرست
🛡️ 8. اقدامات پس از اظهار
-
دریافت قبض انبار نهایی
-
پرداخت حقوق گمرکی و عوارض
-
دریافت پروانه گمرکی پس از ترخیص
-
بایگانی کامل کلیه اسناد برای سوابق مالیاتی و حسابرسی