چالش‌ها و مقررات گمرکی در واردات و صادرات پوشاک آماده و کفش
مقررات گمرک و چالش‌های گمرکی در واردات و صادرات پوشاک و کفش؛ از مجوزها و استانداردها ، قاچاق و راهکارهای بهبود آن در ایران.
صنعت پوشاک و کفش یکی از بخش‌های مهم تجارت جهانی است که نقش قابل توجهی در اقتصاد کشورها دارد. با افزایش رقابت بین‌المللی، کشورها تلاش می‌کنند با تنظیم مقررات گمرکی مناسب، هم از تولیدکنندگان داخلی حمایت کنند و هم جریان تجارت خارجی را تسهیل نمایند. در ایران نیز واردات و صادرات پوشاک و کفش با چالش‌های متعددی در زمینه‌های تعرفه‌ای، استانداردها، مجوزها و کنترل قاچاق روبه‌رو است.
۱. مقررات گمرکی در واردات
الف. تعرفه‌های گمرکی
-
تعرفه واردات پوشاک و کفش نسبتاً بالا است تا از تولید داخلی حمایت شود.
-
بسته به نوع کالا (پوشاک زنانه، مردانه، ورزشی یا کفش چرمی و مصنوعی)، نرخ تعرفه ممکن است بین ۴۰ تا ۵۵ درصد متغیر باشد.
-
برای کالاهای برند خارجی، در صورت نبود نمایندگی رسمی، واردات معمولاً غیرمجاز تلقی می‌شود.
ب. مجوزها و استانداردها
-
برای واردات هر نوع پوشاک و کفش، مجوز وزارت صمت (صنعت، معدن و تجارت) و در برخی موارد استاندارد ملی لازم است.
-
برچسب‌گذاری و درج کشور مبدأ، جنس پارچه یا مواد اولیه و دستور شست‌وشو از الزامات است.
ج. محدودیت‌ها و ممنوعیت‌ها
-
واردات پوشاک دست دوم (استوک) به‌طور کلی ممنوع است.
-
واردات کفش یا پوشاکی که علائم تجاری جعلی دارند، مشمول توقیف و جریمه سنگین خواهد بود.
۲. مقررات گمرکی در صادرات
الف. حمایت از صادرات
-
دولت برای صادرات پوشاک و کفش ایرانی، جوایز صادراتی و معافیت‌های مالیاتی در نظر گرفته است.
-
صادرکنندگان باید در سامانه جامع تجارت ثبت‌نام و مجوز صادرات دریافت کنند.
ب. استانداردهای بین‌المللی
-
برای ورود به بازارهای جهانی، رعایت استانداردهای کیفی و زیست‌محیطی ضروری است (مانند ISO 9001، Oeko-Tex).
-
بسته‌بندی مناسب، درج اطلاعات به زبان انگلیسی، و رعایت الزامات کشور مقصد اهمیت ویژه‌ای دارد.
ج. مشکلات در روند صادرات
-
تاخیر در بازگشت ارز صادراتی،
-
بوروکراسی پیچیده گمرکی،
-
و نبود زیرساخت‌های مناسب در حمل‌ونقل و لجستیک از چالش‌های اصلی صادرکنندگان است.
۳. چالش‌های عمده گمرکی در تجارت پوشاک و کفش
۱. قاچاق کالا
یکی از بزرگ‌ترین مشکلات این بخش، ورود غیرقانونی پوشاک و کفش خارجی از طریق مبادی غیررسمی است که موجب زیان تولیدکنندگان داخلی می‌شود.
۲. ارزش‌گذاری غیرواقعی کالا
در بسیاری از موارد، ارزش گمرکی کالاها کمتر از قیمت واقعی اظهار می‌شود تا حقوق ورودی کمتری پرداخت گردد. این موضوع باعث اخلال در رقابت سالم بازار می‌شود.
۳. زمان‌بر بودن فرآیند ترخیص
فرآیند پیچیده اداری و کمبود شفافیت در سامانه‌های گمرکی باعث افزایش هزینه و تأخیر در ترخیص کالا می‌گردد.
۴. نوسانات ارزی
تغییرات سریع نرخ ارز باعث عدم ثبات در هزینه‌های واردکنندگان و صادرکنندگان می‌شود و برنامه‌ریزی بلندمدت را دشوار می‌کند.
۴. راهکارهای پیشنهادی برای بهبود نظام گمرکی
-
دیجیتالی‌سازی کامل فرآیند گمرک و حذف رویه‌های کاغذی.
-
کاهش تعرفه‌ها به‌صورت پلکانی برای کالاهایی که تولید داخلی ندارند.
-
افزایش همکاری بین گمرک، صمت و ستاد مبارزه با قاچاق کالا برای کنترل واردات غیرقانونی.
-
ایجاد مناطق آزاد تجاری تخصصی پوشاک و کفش برای تسهیل صادرات.
-
آموزش فعالان اقتصادی درباره قوانین جدید و استفاده از سامانه جامع تجارت.
واردات و صادرات پوشاک آماده و کفش
جمع‌بندی
مقررات گمرکی نقش تعیین‌کننده‌ای در سامان‌دهی تجارت پوشاک و کفش دارند. در حالی که هدف این مقررات حمایت از تولید داخلی است، باید میان حمایت و تسهیل تجارت تعادل ایجاد شود. اصلاح ساختار گمرکی، شفافیت در رویه‌ها و هماهنگی میان نهادهای مرتبط می‌تواند مسیر صادرات و واردات این صنایع را روان‌تر و رقابتی‌تر کند.