تحلیل روند واردات تجهیزات انرژی‌های تجدیدپذیر در ایران
تحلیل جامع روند واردات تجهیزات انرژی‌های تجدیدپذیر در ایران شامل پنل خورشیدی، توربین‌های بادی، اینورتر و تجهیزات نیروگاهی؛ بررسی سیاست‌های گمرکی، حمایت‌های مالی و مسیر بومی‌سازی.
-
ایران به‌دلیل مواجهه با کمبود برق و نیاز به گسترش پایدار تولید، به سمت انرژی‌های تجدیدپذیر، به‌ویژه انرژی خورشیدی و بادی گرایش چشمگیری پیدا کرده استPressTVTasnim News.
-
برنامه‌های بلندپروازانه‌ای برای افزایش ظرفیت نیروگاه‌های تجدیدپذیر وجود دارد؛ از جمله ایجاد ۳۰ هزار مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر طبق سیاست‌های دولتEnergy CentralOtaghiran Online.
-
همچنین، صادرات برق تجدیدپذیر به کشورهای همسایه (عراق، پاکستان، افغانستان و ترکیه) در دستور کار قرار گرفته استایران آنلاین.
1. روند افزایش واردات تجهیزات
توسعه حجم واردات
-
در فوریه ۲۰۲۵، شورای عالی اقتصادی ایران مجوز واردات تجهیزات لازم برای ساخت ۳۰ هزار مگاوات نیروگاه‌های تجدیدپذیر شامل ۲۵ هزار مگاوات خورشیدی و ۵ هزار مگاوات بادی را صادر کردEnergy CentralIran Daily.
-
در ماه مارس تا ژوئن ۲۰۲۵، تنها در ۱۵ روز، تجهیزات خورشیدی برای ساخت ۲ گیگاوات نیروگاه وارد ایران شد و طرحی برای راه‌اندازی فوری ۳ گیگاوات دیگر در ۱۰۰۰ محل مختلف در دست اجراستPressTV+1.
تسهیلات مالی
-
در می ۲۰۲۵، مبلغ ۱.۵ میلیارد دلار تسهیلات مالی برای واردات تجهیزات نیروگاه‌های خورشیدی تخصیص داده شد که بانک مرکزی و وزارت نیرو مسئول آن هستند. این منابع برای ساخت نیروگاه‌هایی با ظرفیت ۷۰۰۰ مگاوات به کار می‌روندTasnim News.
بهبود شرایط گمرکی و تخصیص ارز
-
کاهش یا حذف تعرفه واردات (از ۵٪ به صفر) پیشنهاد شده تا هزینه واردات تجهیزات پایین بیایدایرنا.
-
ایجاد خط سبز گمرکی در گمرکات کشور در استان‌های مختلف برای تسهیل روند ترخیص تجهیزات پیشنهاد و در حال اجراستایسنا.
-
همچنین سهمیه بازرگانان برای واردات پنل و اینورترها از ابتدای سال ۱۴۰۴ بیش از ۱۳۵٪ افزایش یافته استOtaghiran Online.
2. بومی‌سازی و حفظ کیفیت
-
معاونت علمی ریاست جمهوری بر ضرورت کنترل کیفیت، رعایت استانداردهای ملی و بین‌المللی و انتقال فناوری تأکید کرده است. استفاده از شرکت‌های دانش‌بنیان برای بومی‌سازی تجهیزات، یکی از راهبردهای کلیدی استIran Economistایسنا.
-
معاونت علم و فناوری همچنین طرح همکاری با شرکت‌های دانش‌بنیان برای ساخت قطعات خورشیدی و بادی و تأسیس آزمایشگاه‌های مرتبط مانند کابل، اینورتر و تجهیزات کالیبراسیون را تا پایان سال اجرا خواهد کردAna News Agency.
3. جمع‌بندی نقاط قوت و چالش‌ها
| شاخص | وضعیت فعلی |
|---|---|
| حجم واردات | مجوز ساخت ۳۰ هزار مگاوات نیروگاه، واردات ۲ گیگاوات فقط در ۱۵ روز |
| تسهیلات مالی و گمرکی | تخصیص ۱.۵ میلیارد دلار، خط سبز گمرکی، حذف تعرفه، افزایش سهمیه ارز |
| بومی‌سازی | تاکید بر استاندارد، انتقال دانش و نقش دانش‌بنیان‌ها |
| چالش‌ها | تأمین پایدار منابع مالی، پایداری زیرساخت‌ها، عدم وابستگی طولانی‌مدت به واردات، نیاز به استمرار سیاست‌ها |
تجهیزات انرژی‌های تجدیدپذیر
نتیجه‌گیری
تحلیل روند واردات تجهیزات انرژی‌های تجدیدپذیر در ایران نشان می‌دهد که کشور در سال‌های اخیر بویژه در ۲۰۲۵ تحولات جدی‌ای در این حوزه آغاز کرده است. افزایش واردات، حمایت‌های مالی و گمرکی، و برنامه‌های بومی‌سازی، زمینه را برای تحول در صنعت انرژی تجدیدپذیر ایران فراهم آورده‌اند. اما برای تحقق اهداف بلندمدت، ادامه سرمایه‌گذاری، تقویت زیرساخت‌ها و اتکاء به ظرفیت‌های داخلی ضروری هستند.